گزارش اولین دوره

نامزدها

پس از اعلام فراخوان، از ۲۳ استان، ۶۴ شهر با ۳۹۰ طرح و برنامه در این‌دوره طرح انتخاب پایتخت کتاب ایران شرکت کرده‌اند. پس از ارزیابی‌های کارشناسی ۱۰ شهر به مرحله نهایی راه یافتند و به هیئت داوران معرفی شدند. هیئت داوران با در نظر گرفتن اهداف و شاخص‌های ارزیابی، در اولین مرحله از داوری، شهرهای یزد، بوشهر، گنبدکاووس، نیشابور و اهواز را به عنوان نامزدهای نهایی جشنواره معرفی کردند. در نهایت بر اساس بیانیه هیئت داوران پایتخت کتاب ایران، اهواز به دلیل ارائه برنامه‌های نوآورانه، مشارکت‌جویانه، مؤثر و منسجم و استفاده از ظرفیت‌های بخش خصوصی، تشکل‌های مردمی، صنایع و مراکز ورزشی و فرهنگی، لوح افتخار وزرای کشور و فرهنگ و ارشاد اسلامی و لوح تقدیر کمیسیون ملی یونسکو را دریافت کرد.

همچنین علاوه بر اهواز شهر یزد به دلیل استفاده از ظرفیت‌های بومی و رویکرد مشارکت‌جویانه در تدوین برنامه‌های ویژه پایتخت کتاب ایران، شهر بوشهر به دلیل ارائه برنامه‌های نوآورانه، مشارکت‌جویانه و مردمی، استفاده از ظرفیت‌های بومی در تدوین برنامه‌های ویژه پایتخت کتاب ایران، شهر گنبدکاووس به دلیل ارائه برنامه‌های نوآورانه، کم‌هزینه و مردمی و استفاده از ظرفیت‌های محلی در تدوین برنامه‌های ویژه پایتخت کتاب ایران و شهر نیشابور به دلیل برنامه‌های نوآورانه، مشارکت‌جویانه، منسجم و استفاده از ظرفیت‌های صنعتی، فرهنگی و هنری در تدوین برنامه‌های ویژه پایتخت کتاب ایران، لوح تقدیر وزرای کشور و فرهنگ و ارشاد اسلامی و کمیسیون ملی یونسکو را به عنوان شهرهای تقدیری طرح پایتخت کتاب ایران دریافت کردند.

از مهم‌ترین دستاوردهای این طرح فراهم آوردن مشارکت بخش‌ها و سازمان‌های غیردولتی و دولتی در اجرای فعالیت‌های کتاب‌خوانی است. بسیاری از برنامه‌هایی که از شهرها به دبیرخانه ارسال شده است حاوی تفاهم‌نامه‌هایی است که بین ادارات فرهنگ و ارشاد اسلامی مراکز استان یا شهرها و شهرداری‌ها، سازمان‌های مردم نهاد، ادارات آموزش و پرورش، صاحبان صنایع و کارخانه‌ها و حتی تیم‌های ورزشی منعقد شده است و بدین ترتیب بسیاری از سازمان‌ها و افراد در شهرها درگیر فعالیت‌های کتاب‌خوانی خواهند شد. این‌ها را در برنامه‌های شهر منتخب نهایی (اهواز) می‌توان دید.

تکثیر الگوهای موفق

آنچه از اولین دوره برگزاری طرح پایتخت کتاب ایران حاصل شده‌است، بانک اطلاعات مفصلی از ۳۹۰  طرح و برنامۀ قابل توجه و عملی است که می‌تواند عملیاتی شدن آن در دستور کار مدیران فرهنگی و حمایت از اجرای آن‌ها در اولویت قرار گیرد. بهترین طرح‌ها و برنامه‌های پیشنهادی شهرهای شرکت کننده در نخستین دوره این برنامه که اکنون به صورت بانک اطلاعاتی در اختیار دبیرخانه است به‌صورت کتابی با شرح و تفصیلات  در سه هزار نسخه به شکل مکتوب منتشر شد و به منظور استفاده همگانی نسخه الکترونیکی آن نیز به صورت رایگان قابل دریافت است تا امکان الگوبرداری از طرح‌ها و پیشنهادها میسر شود.

نخستین دوره انتخاب و معرفی پایتخت کتاب ایران از نگاه آمار و ارقام

تعداد شهرهای شرکت کننده در طرح انتخاب و معرفی پایتخت کتاب ایران

تعداد طرح‌های رسیده به تفکیک استان

پراکندگی جغرافیایی شهرهای شرکت کننده بر اساس استان